سرزمین فراموش شده (پشی)

علی ظفر رحیمی/ دانشجویی دانشکده پزشکی  دانشگاهی پزشکی ملی اسفندیاروف شهر الماتی کشور قزاقستان.

نــگــاهی بـــه ســر زمـــیـــن گــوهــســار زیـبـای پـشـی حفظ  و نگهـدا شتـن  هـویت  مـلی ، میهنی، و  جغـرافیای  ضرورتـی  است، بـرای هـمگان.کلمه ” پشی”یا بـه عبارت (پیشین) نشان دهنده، نژاد و قـومی است کـه باشنده گـان ایـن سرزمین  ومنطقه انـد، یعنی بیان کننده همان قـوم و نـژاد انـد. “پشی”یکی از نجیب زاده گـان وفـرزنـدان هـزاره، است هـمان طـوریکه اقای مظفری هـم در وبـلاک  آینه  ذکـر  کـرده است.

منطقه ” پشی” یکی از مناطق کـوهستانی وارتباط دهنده است  بین ولایت غـزنی، ارزگان و زابل  کـه  از نـظر  مـوقعیت جغرافیای یک  نـقطه  استراتیژیکی محسوب  میشود، کـه نسبتاً توسط کـوهــا، و تـپه هـای  بـلند و مــرتفع حصار شده است. منطقه “پشی” در جـنوب غرب ولسوالی مالستان، و درغـرب  ولسوالی جاغوری واقع شده است، کـه قـریه هـا، و خانه ها در آبـرفت های ناشی از این کوه ها، قرار گرفته اند، که در نگاه کلی بـه منطقه و در ابـتدای ورود، آن به نظر ودیـده  نمی شوند. منطقه “پشی” از سمت شرق از سلسله کوه هـای چهل  بـاغتوی پشی و چهل بـاغتوی اوقی مشرف به قریه چهل دختران و دهن دوره از توابع ولسوای جاغوری، و مالستان، واز سمت شمال ازسلسله کوههای مرادینه،زردگ مربوطه ولسوالی مالستان،وپیگ ازتـوابع اروزگان خاص،و ازغرب متصل به منطقه شیرداغ،چوره،سلسله کوهای جاغ، خیرو،ازتوابع ولسوای مالستان.ازسمت جنوب امتداد پیدا میکند به دره رود بارغوغه،هیچه وسلسله کوهای مرتفع آن از توابع ولسوای جاغوری. منطقه”پشی” از نـظرتشکیلات اداری در زمـانهای قبل مربوط مرکز جاغوری بودند، ولی در تشکیلات اخیر حکومت ظاهر شاه،از نظر بست اداری مـربـوط به ولسوای مـالستان گردیده است، مرکز”پشی”(جاکه) الی مـرکـز ولسوای مالستان (مرادینه) ۳۰ کیلو متر فاصله دارد، و ازمرکز ولسوالی جاغوری(سنگ ماشه) ۳۹ کیلو متر فاصله دارد. منطقه “پشی” در نقشه به شکل  ذوذ نقه مانند واقع شده است، کـه طـول آن تقریباً ۵۵ کیلومترمیباشد.

قریه های مناطق” پشی” :

قریه تاله قندی: که در شمال شرق”پشی” واقع شده هم مرز بـه قریه  دوره، و چهل دختران میباشد،طرف شرق ان دشت خاک خوجه،واقع شده وآب رفت ان بطرف چهل دختران میباشد. قریـه علیاد: قریـه علیاد بـه شکل مستطیل مـانـند ازسمت شمال شرق، از کـوتل خاک خـوجه بطرف مرکز”پشی”(جاکه) واقع شده که طرف شمال اش میرادینه،طرف شرق ان تاله قندی و قابجوی، طرف  جنوب اش جاکـه، و طرف غرب اش سلسله کوهـای بـین پشی و زردگ واقع شده است.اب های فصلی قریه علیاد به رود خانه جاکه سرا زیر میشود.

قریه قندی: قندی یک جای  مدور مـانند است، کـه در وسط علیاد وجاکه دریک جای نسبتاً بلند واقع شده است. که  طرف غرب ان قریه سیابوطه واقع شده است. قریـه جاکه: درواقـع گفته میتوانم که جاکه در قلب” پشی “مـوقعیت دارد، حالت مثلث مانند را به خود گرفته است. که ازطرف شمال بطرف جنوب اقع شده است، یک نقطه پیوند بـرای تمام مناطق” پشی” میباشد،کـه طرف شرق ان قابجوی،طرف شمال ان علیاد و قندی، طرف شمال غرب ان سیابوطه سرقول، طرف غرب ان پایچلگه، وطـرف جنوب ان قـریه شبّخیر واقع شده است. اب جاکه همرای اب های علیاد، پایجلگه، وقابجوی یک جـا شده بـه رود خانه شبّخیر و بوپال سرا زیر میشوند.

قریـه قابجوی: قـابجوی بـه شکل مستطیل مـانـند از طـرف شرق بـطرف جـنوب واقـع شده کـه طـرف شـرق ان چهل  بـاغتوی اوقی، و پشی از تــوابـع ولسوالی جـاغـوری، طـرف شمال ان تـالـه قنـدی، وعلیاد قــرارد دارد، طـرف غــرب ان جـاکه و طـرف جـنوب اش قــریـه، رود بـار شبّخیر واقـع شـده است، و جـریـان  آب ان بــه رود هــای شبّخیر و بــوپـال سرا زیــر میشوند. قریه شبّخیر و بوپال: قریـه، رود بار شبّخیرو بوپـال در قسمت جنوب شرق” پشی” واقع شده هم مرز با هیچه و غوغه  از توابع  ولسوالی جاغوری میباشد. قریه سرقول، سیابوطه و پـایجلگه: ایـن قریه ازمرز  پیک از طـرف شمال بطرف جنوب واقع شده کـه طـرف شرق ان جـاکـه و طــرف غـرب ان نـاوه مـوقعیت  دارد ، اب ان بـطرف جـنوب  جریان دارد.قریه زنگر و ناوه: زنگر و ناوه ازطرف غرب بطرف شرق امتداد یافته اند، گفته میتوانم یکی ازوسیع ترین  مناطق” پشی” است. که سمت شمال ان کـوه بلند بـاد اسیا و پیگ، طـرف غرب اش قریـه دادی، طـرف جنوب ان دایـبـرکـه و کـوهـای بلند خـار قرار دارد. اب رفـت ایـن قـریه به طرف جنوب شرق یعنی پایجلگه  است.

قریه دادی: این قریـه در غربی تـرین قسمت” پشی” قــرار دارد که از طرف شرق بـه زنگر و ناوه متصل، و از طرف غرب بـه قـریـه  شیرداغ همجوار است، طرف شمال ان کـوهـای پیگ از مربـوطه ولایت ارزگان و طـرف جنوب ان تـوسط کـوهـای  بلند حصار شده  است، اب رفـت این قریه بطرف غرب یعنی شیرداغ میباشد. قریه دایبرکه: قـریـه  دایبرکه، در جنوبی ترین قسمت” پشی” نسبتاً در پشت  کـوهـای بلند مثل کوه خار، و باد نـاوه واقع شده که به چشم نمی خورد، هم مرزبـا قریه غوغه وهیچه از توابع

ولسوای جاغوری میباشد. کوه های مشهور: منطقه “پشی” چون سائیر هزاره جات کوهستانی است، انباشته از کوه ها،

کـوهپایه است، که به تعداد از آنها اشاره میشود. کوه خار: کوه  خـار یکی از  بلند و  مشهور  تـرین  کـوه یـا قـله، در سطح “پشی” بــه حساب می آید. این کـوه درمـرکز “پشی”موقعیت دارد، کـه طرف شرق آن شبّخیر، طـرف شمال شرق آن قریه جاکه و پایجلگه، وسمت شمال آن نـاوه، طرف جنوب غـرب آن دایبرکـه وطرف جنوب آن قریه غوغه وهیچه موقعیت دارد. گفته میتوانم، این کوه  کاملاً از سنگ پـوشیده شده است کـه از طرف شرق بطرف غـرب، واقع شده  تـا شیرداغ و حسینی امتداد یافته است. کـه  داری

بعضی جنگلات مثل شلبی، ارغی، و داری انـواع بـوطه هــا وعلف هـای یـونـانـی  میباشند. در زمـان هـای قبل  ایـن کـوه دارای  یـک مقـدار جنگلات زیـاتر  بـوده انـد، که در اثر اذدیاد شدن نفوس جنگلات این کوه رو بـه نـابودی است. کوه  خار قبل از جنگ های داخلی یـکی از مکان های امن بـرای حیوانـات مثل آهـو بـودنـد، کـه در سالهای ۱۳۶۸ حـزب اسلامی در بلند تـرین قله این کوه قـرارگاه  داشتند که متئسفانه در مدت  زمان در اثر جنگها در ایـن کوه، اهـو های آن محاجر شدند که از آن به بعد آهو به چشم  نمی خورد و در گزر سال بعضی  وقت هـا مسیرعبورآهو میباشد.

کـوه قـرخ : همانطوریکه  از اسم اش معلوم است یکی از سعب الـعبور و  مشهور تـرین کـوه ها در منطقه “پشی” به شمار می اید.این کوه در وسط قریه جاکه و پایجلگه موقعیت دارد،که طرف شرق ان جاکه و طرف غرب ان پایجلگه قرار دارد، ایـن کوه نه چندان دارای جنگلات و بوطه است ونه خالی از بوطه وعلف است،کوه قرخ یکی از کوه های است که در تمام “پشی” سرشار از چشمه سارها و چشمه های فراوان میباشد.که از چهار طرف این کوه چشمه ها و آبهای فراوان بیرون می آید،که از این اب ها برای زراعت و آب یاری زمینها استفاده  میشود. کوه باد آسیا : این کوه هـم یکی از قـله هـای بلند منطقه “پشی ” است. به نقل ادمهای قدیم  در سری این کوه  آسیاب بـادی بودند که نسل هـای قدیم از ان آسیاب استفاده میکرده بـودنـد، ایـن کوه  نقطه مشترک بین “پشی” و منطقه پیک از تـوابع ارز گـان خاص است، کـه طـرف جنوب غرب ان زنگر و دادی، و سمت شمال آن منطقه پیک میباشد.

کوه توب: همانطوریکه گفته شده این کوه حالت توب مانند را دارد، که طرف شرق و جنوب آن علیاد، طرف  شمال غرب آن زردگ موقعیت دارد، این کو یک نقطه بلند و مشترک بین ” پشی” وزردگ میباشد، و دارای انواع جنگلات، بوطه ها، بـوده است. کـه دراثـر استفاده از  جنگلات برای مواد سوخت و نبود محافظت و مراقبت  از جنگل ها، این جنگلات رو به نابودی است. در بالای ایـن کوه زیـارت بنام (زیارت شاه ولایت ) موقعیت دارد، که مردم بخاطیر زیارت در فصل های بهار،تابستان، و خزان میرود.در پاین ایـن کوه چشمه بنام ( کته چشمه) قرار دارد، که از دل ایـن چشمه  اب بـا صفا و زلال بیرون می اید، که زوار ها از آب این چشمه استفاده میکند. کوه امام زاده :این کوه یک نقطه سه بعدی مشترک بین قریه علیاد، مرادینه، و زردگ میباشد. که سمت جنوب ان علیاد،طرف غرب آن زردگ،و طرف شمال شرق آن مرادینه مو قعیت دارد. دراخرین نقطه این کوه در ضمن اینکه یک زیارت است، یک جای تفریحی و دیدنی میباشد، که معمولاً در فصل های بهار، تـابستان، و خزان، مردم انجا میرود، بـه نقل پشین هـا زیارت امام زداه است، که توسط کافر ها شهید شده است. این کوه دارای بعضی اثـار بـاستانی میباشد، که درسالهای اخیر کشف شده است مثل خانه های سنگی و خشتی، و کـوزه های سفالی به اندازه خورد و بـزرگ که انسان بـه  راحتی میتواند  داخل اش جـا شود، در حال حاضر  در بـالا تـرین نطقه ایـن کوه انتن شبکه مخابـراتی  MTN قـرار دارد، کـه در تمام ساحله مـالستان تنها  انتن مخابراتی است که نیمه و نصفه ولسوای مالستان را تحت پوشیش انـتن دهی قـرار داده است. ایـن کـوه در فصل بهار و تـابستان  پـوشیده از عـلف بنـام غیغو میباشد کـه  از ان بـرای تغزیه گوسفندان در فصل زمستان استفاده میشود.

کوه اله : اله یعنی ابـزار مهم و اساسی، این کوه هم یک نقطه استراتیژیکی ،اساسی و دامنه دار میباشد، که بلند ترین و  بزرکترین کوه در سطح ” پشی” میباشد،که تمام ” پشی” و بعضی مناطق دیگر را مثل مالستان،جاغوری و ارزگان خاص راتحت تسلط خود دارد، این کوه دارای انواع پرنده ها و مرغها میباشند. که یکی  از کوه های زیبای “پشی” بودند، کـه متئسیفانه  در سالهای پیش از اثر تصادم الماسک بـه ایـن کوه قسمت ان تخریب شده کـه از زیبای ان کاسته شده که  بعد از ان خلی جالب بنطر نمی رسد، نقطه که الماسگ برآن بر خورد کـرده به سادگی مشاهده و دیـده میشود کـه یکطرف ان تـخریب  و پـایـن ریخته است. ایـن کـوه مملو از گیاهان وبوطه های کمیاوی میباشند، که در زمان های پیش یکی از محل هـای امـن برای  زیست آهو بوده است، که در اثر جنگ ها ی داخلی آنها به سر زمین هـای دور فراری شده اند.

کـوه جغال : ایـن کـو هم کـه یکی از کـوه هـای مشهور در جـغرافیـای پشی میباشد، کـه در بین قابجوی، وچهل بــاغتوی پشی و اوقی مـوقعیت دارد، کـه بعضی از جـاهـای ایــن  کــوه تـوسط سنگ های بلند امتداد یـافته، پوشیده شده است. و مملو از بــوطه هـا چنگل هـا بـوده است، که بهترین چراگـاه  بـرای حیوانـات و حیات  وحش  بـوده است. کــه در سالهای قــبل از جنگ مثل سائیر کوه هـا رمه هـای از اهـو و باقی حیوانـات در انجا زنـدگی  میکردنـد. و در ایـن سالهای اخیر خلی کم مشاهده  میشود  کـه در معرض شکار شکار چیان  قرار میگرد. وبـا نبـود تـوجه به جنگلات،این کوه، روز به روز در جریان خطر میباشد، که اگر اقدام صورت نگیرد ایـن کـوه و باقی کوه ها عاری از جنگلات و نباتات خواهد شد. راهـای مـوا صلاتی مناطق پشی : منطقه”پشی” از چـهار سمت و از شش نقطه (کوتل) مسیر ارتباطی با ولایات و ولسوالی های هم جوارشان دارند که با همسایه های شان میتواند رفت و امد داشته باشند. که از سمت شرق منطقه شبّخیر را از خمیده گی  بنام  کوتـل قبرغـه بـه چهل بـاغتوی پشی  و  ولسوای جـاغوری  وصل مکیند، و دیـگر کـوتــل شامنصور کـه یکی از بلند ترین و مهم ترین راه های مـواصلاتی  است که  عبور مرور موتـر ها نظر بـه دیگر راه هـای منطقه پشی زیاد تر میباشد، که ایـن سرک منطقه قـابجوی “پشی” را بـه چهل بـاغتوی اوقی؛ و  ولسوای جـاغوری و مـرکز غزنی وصل میکند. از طـرف شمال منطقه “پشی” از دو کـوتل و سرگ بـه مـرکز ولسوالی مـالستان وصل میشود، یـکی کوتــل سبز دره، کـه منطقه علیاد را بـه  زردگ  وصل میکند، و دیگر  کوتـل  خـاک  خـوج  کـه یکی از جـاده هـای مهم مواصلاتی منطقه ” پشی” است، کـه بـه مـر کز  ولسوای مـالستان وصل میشود. سرگ” پشی” از طرف غرب بـه منطقه شیرداغ حسینی وصل میشود، این سرگ بـه ولایت ارزگان  امتداد پیدا میکند.

رود خانه های “پشی”: در عموم گفته میتوانم که مناطق”پشی” دارای  رود  خانه ها و جلگه های فصلی و دائمی میباشد.که اراضی “پشی” آبی بوده و توسط رودخانه ها و چشمه سارها و قسمت کمی کـاریـز، آب یـاری  میشود. که  این  رود خانه ها  تاثیرات عمده و حیاتی  را در راستایزند گی این مردم اورده است. از آب این رود خانه ها برای آب یاری و زراعت، و تولید بـرق استفاده  میکنند. در حدود (۶۵%) مـردم  در سه فصل سال از بـرق ابی استفاده میکنند. بازار مناطق”پشی” : منطقه “پشی” دارای سه بازار  میباشد که طرف شرق، و مرکز”پشی” و طرف غرب منطقه “پشی” واقع شده است. بـازار قابجوی که طـرف شرق” پشی” واقع شده، در همین سال های اخیر افتتاح شده است کــه حـدوداً ۳۰ مغـازه در انجـا میباشد. بـازار نـاوه و زنگر، کـه نسبتاً  بـطرف غرب واقـع شده است، در حـدود ۱۰۰مغـازه در ان فـعـالیت دارد، کـه مغازه های خوراکه فروشی وغیره… در ان فعالیت دارد. بازار جاکه که در مرکز “پشی” واقع شده است نسبتاً شلوغ  تـر و پـر  جمعیت تـر است و بیشتر از ۲۰۰ مـغـازه در ان فـعالیت دارد. در ایـن بـازار یک کلینک صحی درجـه دو قـرار دارد، که طبابت اولیه، و تطبیق واکسین در آن صورت مگیرد، دارای چندین  دواخانه، مخابرات، خدامات کامپیوتری،عکاسی، نجاری،خیاطی، مـوتـر سکلیت سـازی، مـیـوه فـروشی، خـوراکـه  فـروشی، تـانـگ تـیـل، قصابی، جـوشکاری، آهنگری، ساعت سازی، و غیره … فعالیت دارد، در وسط و میانه ایـن بـازار یک خوزه علمیه است که ساختمان ان دو طبقه است، که توسط مردم ساخته شده است. آب و هوای مناطق”پشی”: مناطق “پشی” در فصل هـای بهار و تابستان نهایت، هوای خرّم و مصفّا و دل ربـا دارد، که در ابـتـدای فصل بـهار بـاران میبارد، در فصل تـابستان بـعـضی سالها بـاران بی موسم موجب سیلاب گردیده و خساراتی را بـه بـار می  آورد. در فـصـل خـزان، هـوا کاملاً سرد میشود، همرا با باد، گفته میتوانم که هوای سرد و بری دارد. برگ هـای درختان در ایـن فصل سال میرزد. در موسم زمستان در مـناطق سـرد سر “پشی” تـقـریـبا ۱۸۰ سانتی متر بـرف میبارد. و تـقریبا بعـض سالها در مدت دو مـاه در فصل زمستان مـوتـر هـا (ماشین ها) با ولسوالی هم جوار شان  رفت و امد کرده نمی تواند.

جمعیت و رشد آن : منطقه”پشی” با وجود محاجرت زیاد،به مناطق دیگر، در حدود ۶۵۰۰هزار هزار فاملی در ان سکونت دارد. و تعداد  زیاد از ساکنان این سر زمین  در دولت ها و مناطق دیگر، چـون ایـران، پـاکستان، و دولت هـای دیگر و شهـر هـای افغانستان چـون (کابل،غزنی، هرات، مزارشریف، قندوز، لشکر گاه، ارزگان، و سنگ ماشه و غیره …محاجرت کرده است. مکاتب و مدارس : متئسفانه در مناطق “پشی” در چند دهـه جنگ مکاتب نمیه فعال بـوده است که خو شبختانه  در سالهای اخیر، مـردم میل و اشتیاق زیـاد به تعلیم و معارف پیدا کرده است.

مکاتب هـا و اموزشگاه هـا فعالیت و نتیجه خوبی داده است. مناطق”پشی” داری  دو تـا خوزه علمیه، پنج تا لیسه ( دبیرستان) و چـهـار تـا مکتب متوسطه و ابـتـدایـه میباشد، کـه سه تـا از لیسه هـا و مکاتب متوسطه در سال هـای اخیر در اثر سعی و تـلاش مردم به کمک و پشتبانه دولت جمهوری اسلامی افغانستان تأسیس شده است. دو تا خوزه علمیه مناطق ” پشی” که در سالهای قبل خوشبختانه نتیجه و دست اورد خوب و تحسین امیز داشته اند، ولی دراین سالهای اخیر متئسفانه بـه خاطر نبود طلبه و محصل و شـروع شدن مکاتـب، در فصل بـهار و تـابستان تعطیل و در فصل زمستان شروع  به فعالیت میکند.

وضعیت صحی و درمانی : در منطقه “پشی ” بیشتر از ۶۵۰۰ فـاملی زندگی میکند که یکی از مناطق ولایت غزنی میباشد، که تا کنون از طرف صحت عامه، و دولت کدام توجه قابل ملاحظه صورت نگرفته است، و برای دولت  کدام بهانه نیست که از نقطه نـا امن ایـن ولایـت و کــشور محسوب شود.

مر کز صحی و درمان مناطق”پشی” شفاخانه (کلینک) که در قریه جاکه موقعیت دارد، در سال ۱۳۸۱ تـوسط  دولت جـمهوری اسلامی افغانستان بـه همکاری USAID ساختمان پـر مصرف اعمار شدنــد، انطوریـکه ساختمان ایــن شفاخـانـه ساخته شـده انـد، در ابـتــدا از طــرف دولت و صحت عامه عزنی، گفته شده بـود کـه ایـن شفاخـانه دارای خدامات جـراحی، داخـله، ولادی، شعبه عاجل، و لابراتوار مجهز میشونـد، و ساختمان ان طبق همین بخش ها درست شده است ولی متئسفانه در حال حـاضر گفته میتوانم کـه ساختمان ان بـدون استفاده مانـده است.

ترتیب شده توسط علی ظفر رحیمی دانشجویی دانشکده پزشکی  دانشگاهی پزشکی ملی اسفندیاروف شهر الماتی کشور قزاقستان.

1. ‏کیانی‏ :
   خدمت شما و خوانندگان مقاله تان عرض شود که:
   نام های هجیر و پولاد و پشین و پهلَو و زاولی از جمله نامهای شاهنامه ای و مربوط به شهزادگان کیانی و زابلی اند. به نظر می رسد که در گذشته نه چندان دور اقوامی بنام هجیر و پولاد و پشین و پهلوَ و زاولی در کنار هم در سرزمین های هجیرستان (دایه) و مالستان و جاغوری زندگی می کردند. متأسفانه قوم هجیر توسط عبدالرحمان نابود و قوم پولاد نیز پراکنده شدند. اما خوشبختانه قوم پشین و پهلَو و زاولی تا هنوز باقی مانده اند.
   نام پشین در اوستا (کیان یشت بند۷۱) «کَوپیشینهPishina. Kava» (کی پشین) ذکر شده است.
   فرهنگ لغت نویسان دری پشین یا کی پشین را پسر سوم کیقباد و برادر خُرد کیکاوس نوشته اند. پشین پدر اروند و اروند پدر لهراسب و لهراسب پدرگشتاسب کیانی بوده است.
   فردوسی از چهار پسر کیقباد بنام «کاوس» و «کی آرش» و «کی پشین» و «کی ارمین» نام برده و گفته است:
   پسر بود مر او را خردمند چار – که بودند ازو در جهان یادگار
   نخستین چه کاوُس با آفرین – کَی آرش دوم بُد، سوم کی پشین
   چهارم کی ارمین، کجا (که) بود نام – سپردند گیتی به آرام و کام
   پشین بود از تخمة کیقباد – خردمند شاهی دلش پر ز داد
   بُد اروند از گوهر کی پشین- که خواندی پدر بر پشین آفرین. فردوسی.
   یاقوت حموی و اصطخری و نیز جوزجانی در «حدودالعالم» از «پشین» در غرجستان یاد کرده اند. «در کتب تاریخ و جغرافیا، به صورت مختلف اسم هایی از شهرهای غرجستان ضبط گردیده است. که از آن جمله «افشین» «شورمین» و «بندر» مشهور تر بوده است. افشین را به نامهای «بشین» «پشین» و «نشین» نیز ضبط کرده اند. اکنون نیز محلی در حوالی غرب دیزنگی بنام «پشین» موجود است و میتوان گفت که «افشین» معرب اپشین- پشین است.»
   امروزه قومی در حدود شش هزار خانوار بنام «پَشی» در پنج منطقه، در ولسوالی های مالستان و جاغوری (بخشی از هجیرستان تاریخی) زندگی می کنند. مردم پشی به دلیری مشهور اند و سالخوردگانِ آنان می گویند که پدران شان در گذشته پادشاه بوده اند.
   با توجه به اینکه در گویش هزارگی شیرین و زرین و آبگین و آگین و… را شیری و زری و آوگی و آگی می گویند. بنا بر این نامی که امروزه در زبان عامه «پشی» تلفظ میشود، بدون تردید همان پشین کتابی میباشد.. فاضل کیانی

                 منبع:  سایت خبری تحلیلی غرجستان

درهمین ضمینه: مالستان سرزمین رنج و محرومیت   بُغرا مالستان  مالستان بوم در اعماق دره هایی سر سبز مالستان بوم در اعماق دره هایی سر سبز