اوچک یا آوچک( چکیدن آب)

نویسنده: حیات الله مهریار
اوچک نام که هر کسی به زبان بیاورد حتما تداعی کننده همان کوه بلند و زیبایی در قسمت غرب میرآدینه را در ذهن می رساند. این کوه در قسمت غرب میرآدینه که قول گودال و مکلی را از هم جدا میکند قرار گرفته است. اوچک نمای زیبای به بلند آسمان یادواره و خاطره های زیادی را تازه میکند. برعلاوه اینکه این کوه زیبایی خاصی به میرآدینه بخشیده است منطقه استراتژیک را نیز احتوا کرده است. یعنی وقتی کسی در سر این کوه قرار گیرد تمام نقاط میرآدینه را تحت کنترول خود قرار میدهد. ولی بالا شدن به قله آن  هم کاری ساده نیست و هر کسی نمیتواند به آنجا برود. چون قسمت های بالای کوه از سخره های بزرگی تشکیلی شده است که قدم گذاشتن رابه آنجا مشکل می سازد. وقتی از پایین کوه و یا از نقاط دیگری میرآدینه آنرا تماشا نماییم احساس میکینم که هیچ راهی برای فتح قله ای آن وجود ندارد و در بالای آن جای پای هم وجود نخواهد داشت. ولی برخلاف تصور قسمت بالای آن شکل یک تپه کوچک میباشد که میتوان به راحتی آنجا گشت و گذار کرد. به گفته ای بعضی از محاسن سفیدان در همان نقطه اعظمی کوه اوچک در زمان های سابق آب نیز وجود داشت که به مرور زمان از اثر خشک آبی های که پیش آمد خشک شده است. در میرآدینه دو کوه اوچک وجود دارد که یک آن همین اوچک که در قسمت غرب میرآدینه که نزدیک به قریه قول موش و جاله قرار دارد و کوه اوچک خورد که در آخیر نقطه ای میرآدینه به سمت غربی اوچک کلان قرار دارد. اوچک خورد همانند اوچک کلان است وقتی به آن نگاه شود از شباهت های به خوبی میتوان دید. اوچک خورد قسمت غربی آن با منطقه ای کوتل خارزار و سبز دره متصل است.

 حدود بیست سال قبل مردم منطقه سخنانی را  به میان می آوردند که گویا خارجی ها به کوه اوچک سفر نموده و آنرا با دستگاه پیشرفته ای خود دیده است و برای مردم گفته اند که در زیر این کوه دریایی وجود دارد و در آن نهنگ کلانی است که روزگای از آنجا بیرون خواهد آمد. اینکه تا چی حد واقعیت داشت و یا نه نمیتوان بر آن تاکید کرد. ولی از چهار طرف آن کوه بلند چشمه های خروشان آب زلال از آن جاری است. کوه اوچک کلان در قسمت شمال غرب قول مکلی و به طرف جنوب غرب و همچنان قسمت شرقی قول گودال موقعیت اختیار کرده است. برای شما پیشنهاد میکنم هر موقعیکه به میرآدینه سفری داشتید حتما از قله بلند کوه اوچک نیز دیدن نماید، حتما خاطره های زیادی از آن برای تان باقی خواهد ماند.

کوه اوغار یا آو غار( غاری آب)

این کوه در قمست شمال میرآدینه قرار گرفته است. بلندی کوه آوغار نسبت به  کوه اوچک بلند تر واقع شده است. این کوه ساحه طولانی را احتوا میکند که طرف شمال میرآدینه را بطور کامل اختیار کرده است. کوه اوغار نیز چنانکه از نام آن پیداست دارای ذخایر آب فرراوانی است که از چشمه زار های آن آب جاری است. وقتی این کوه را از دور بنگریم صاف و هموار معلوم میشود ولی وقتی به آنجا قدم بگذاریم آنگاه می بینیم که دارای قول ها و دره های خورد وکلانی است که هر کدام آن آدم را به وحشت می اندازد. وقتی بخواهی به سر قله این کوه سر بزنی لازم است که یک روز را مختص به آن قرار بدهی. دره های خورد و کلان آن طوری قرار گرفته است که اگر راه را گم نمایی دیگر رفتن به بالا و یا آمدن دوباره به پایین کاری ساده ای نیست. در قسمت منطقه آبدانه آغیل کاکا چشمه ای با آب گرم از همین کوه خروشان است و عجایب دیگری که این کوه دارد در این است در قسمت آغیل ماقی بعد از گذشتن تپه ای که به دره های این کوه می رسیم از قله ای آب فواران است. وقتی آن آب به پایین می ریزد در میان ریگ ها جذب میگردد. از سویی هم غاری در این کوه وجود دارد که از دوران قدیم و تا حال به آن سنگ های انداخته شده ولی با سرو صدا در داخل آن گم میگردد و کسی تا هنوز سری آنرا نیافته است. در همین تپه ماقی وقتی برگردیم در سالهای حدود1379 مردم آن ناحیه متوجه غاری شدند که از تپه به سمت آن کوه آوغار ساخته است.  آنان منسجم شدند و در خالی کردن آن شروع کردند. این غار به بلندی قد انسان که به راحتی از آن کراچی و یا گادی را میتوان عبور داد ساخته شده است. از اینکه این تونل از ریک و خاک پور گردیده بود نیاز به وقت بود تا آنرا خالی نمایند و از آب آن تپه را زمین زراعتی بسازند. از تونل چنا بر می آمد که در قرن های قبل در آنجا انسانهای زندگی میکرده اند که حتا امروز با وجود تکنالوژی و دستگاه های مجهز نمیتوان چنین تونلی را کندن کاری کرد. کندن کاری تونل همانند بودای بامیان در میان سخره و سنگ ساخت شده است. مردم بدین باور بودند که از آن تونل در زمانهای سابق آب را برای زراعت انتقال داده اند. از همین رو با کشف آن تونل تلاش کردن که که آنرا خالی نمایند. اینکه چرا موفق به خالی کردن آن تونل نشدند تا حال برایم معلوم نیست.

 عجایب دیگری که کوه آوغار دارد در این است که در بوم قوشنک تنها راهی که میرآدینه را به قوشنک و در کل به ولسوالی دایه وصل میکند همین دره است که دارای پر خم و پیچ های زیادی است. در میان این دره یا بوم غاری است که سری آنرا کسی تا حال نمیداند. فقط روایاتی از مردم باقی است که در سالهای وقت یک پشک را در آن گذاشته بوده اند و راه غار را نیز دیوار کرده بوده اند. بعد از چند وقت همان پشک از منطقه مکنک مالستان که آنطرف مالستان را قرار دارد و در امتداد همین کوه آوغار میباشد بیرون شده است.

 کوه آوغار را از همان غار آب نام نهاده اند. این کوه طرف شمال میرآدینه احتوا میکند و آنطرف آن منطقه قوشنک قرار دارد که به طرف شمال کوه آوغار میباشد. سلسله ای این کوه از مرز منطقه ای زردک یا سبز دره شروع شده و تا منطقه ای سوکه، و امتداد آن به شینده می رسد که در هر منطقه نظر به قریه ها نام های مختلفی را بخود میگیرد.